Esir Şehrin Mahpusu - Kitap Tavsiyesi
Kemal TAHİR
Yayınevi: İthaki Yayınları
Tür: Roman
Basım Tarihi: 2016
Sayfa Sayısı: 342
Esir Şehir üçlemesinin ikinci cildidir, bu roman. I. cildinde Osmanlı Devleti’nin üst tabakasına mensup, iyi eğitim almış paşazade Kemal Bey’in Kuvayı Milliye’ye destek verme sürecini ve bu yüzden hapse girmesini anlatırken, II. cildinde ise siyasi görüşünden ötürü girdiği hapis günlerini anlatmıştır.
Bir Osmanlı paşazadesi olan Kemal Bey, hapis günlerinde buradaki, yokluğu, yoksulluğu tanır; yoksulluğa karşı yapılan acımasızlıkla karşı karşıya gelir. Kemal Bey, siyasi mahkumların olduğu koğuşa değil de, kadın satıcısı, dolandırıcı, uyuşturucu, kumar…gibi adli suçların olduğu koğuşa gönderilir ve burada onların hayat hikayelerini öğrenir; İşlenen suçların farklılığına göre davranışları, tavırları…
Paşazade hapis günlerinde bir yandan işgalci devletlere yakınlaşan burjuvayı, toplumundaki ahlaki yozlaşmayı, devletin bürokratik-otorite zayıflığını, çöküşünü, diğer yandan da İtilaf Devletleri’nin siyasete topluma etkilerini, analiz edip anlamaya çalışır. Bütün bunlara ek II. Abdülhamit döneminin istibdadını, zulümlerini, jurnalciliği, Çanakkale ve Gazze cephelerini, hürriyetin nasıl olması gerektiği, İttihatçılıkta zihin çağrışımları… basının Kuvayı Milliye ve M.Kemal’in başarılarına nasıl sansür uyguladığı, üstünü örtmeye çalıştığını, işgalci devlet yanlılarının halkı birbirine nasıl düşman ettirmeye çalıştıklarını öğrenir ve görür. Özellikle romanda dönemin basınına dair örnekler vermesi döneme dair izlenimleri daha iyi açıklar.
Kitaptan Alıntılar:
-Oraya Osman Ağa’nın korucularından başkası giremez. Orası Ağa’nın volta yer… Osman Ağa çıkmazsa, korucularından hiçbiri de çıkmazsa, orada kimse dolaşamaz. Buranın kendine göre yasaları var. Bahçede adamı keyfine gezdirmezler! Demedim mi? Bak, orta yer ağır cezalıların. Bizim gibi iftiradan, şundan bundan gelenler, orada volta vuramazlar. Voltayı bırak, önlerinden geçip uğurlarını kesemezler.
-Alemdar’ın bayram sabahında okuyucularına verdiği en önemli haber şu: “İzmir Ankara’da durum ciddileşmiştir. Kemalilerle Enveristler arasındaki boğuşma öyle kızgınlaşmıştır ki vuruşacaklarından korkuluyor. Kemal ile Kemal’in tarafını tutanlar günden güne yer kaybetmekte Enveristlerin durumu ise kuvvetlenmektedir. Kemalilerin emriyle son günlerde bazı Enveristler asılmıştır….
-Faytoncular da, hamallar gibi iki bölük olmuşlar. Birazı Kuvayı Milliyecilerden yana, birazı padişahtan… Osman Ağamız Kuvayı Milliyecilerden çok can yakmıştır. Geçenki seçimlerde, bir mahalle adamının oyuna sopa gücüyle İtilafçılara verdirmiştir… bunu İtilafçılar buradan çekip alacaklardı ya, neden almadılar_ Binbaşı Arif Bey’den korkmasa içeriye Kuvayı Milliyeci gazeteleri hiç sokturmayacak
Comments